De discussie over de milieueffecten van elektrische auto's is volop gaande. Veel studies beweren dat ze schoner zijn dan traditionele benzineauto's, terwijl anderen de hoge uitstoot tijdens de productie benadrukken. Maar wat is nu de waarheid? Zijn elektrische voertuigen écht beter voor het milieu?

Minder uitstoot van broeikasgassen

Het klopt dat elektrische auto's meer uitstoten bij de productie. Maar dit verschil wordt goedgemaakt doordat ze tijdens hun hele levensduur geen uitstoot hebben. Dit is niet het geval bij traditionele voertuigen zoals benzine- of dieselauto's. Die stoten niet alleen CO₂ uit tijdens de productie, maar ook nog eens kilo's tijdens het rijden.

Meerder studies bevestigen dit. Ze laten zien dat de hoeveelheid CO₂ die vrijkomt bij de productie van een elektrische auto niet opweegt tegen de CO₂ -uitstoot van een benzinemotor gedurende zijn levensduur. In tegenstelling tot benzineauto's die broeikasgassen uitstoten tijdens het rijden, produceren elektrische voertuigen geen directe uitlaatgassen. Hierdoor wordt de uitstoot aanzienlijk verminderd, wat helpt om het broeikaseffect en de opwarming van de aarde tegen te gaan.

Ook minder fijnstof in de lucht

Een van de grootste voordelen van elektrisch rijden is de aanzienlijke vermindering van luchtvervuiling. Traditionele auto's stoten verontreinigende stoffen zoals stikstofoxiden, zwaveloxiden en fijne deeltjes uit in de lucht, wat schadelijke gevolgen kan hebben voor de menselijke gezondheid en het milieu. EV’s produceren daarentegen geen uitlaatgassen, wat betekent dat er minder verontreinigende stoffen in de lucht zitten. Dit leidt tot een betere luchtkwaliteit en een gezondere leefomgeving voor iedereen.

Bron: Vlaanderen.be (cijfers zijn ter illustratie) BEV= battery electric vehicle

Minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen

De productie van elektriciteit voor het opladen van elektrische auto's kan ook duurzamer worden naarmate we meer investeren in hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind. Belgen staat op de vijfde plek wereldwijd van het meeste zonnepanelen per inwoner. Deze zonnepanelen kunnen we gebruiken voor het opwekken van energie om de elektrische auto’s op te laden. Dit betekent dat elektrisch rijden op de lange termijn een nog lagere koolstofvoetafdruk heeft.

Elektrische auto's helpen dus onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen. Benzineauto's zijn afhankelijk van benzine, die wordt gewonnen uit fossiele brandstoffen zoals olie. De winning, raffinage en het transport van fossiele brandstoffen dragen bij aan de achteruitgang van het milieu en luchtvervuiling. En deze energiebronnen zijn uitputbaar, dat betekent dat ze ooit op zullen geraken en niet meer bruikbaar zijn. Elektrische auto's daarentegen kunnen worden aangedreven door elektriciteit die wordt opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen. Door te kiezen voor elektrische auto's kunnen we onze afhankelijkheid van eindige fossiele brandstoffen verminderen en evolueren naar een duurzamere energietoekomst.

Uitstoot van elektrische auto's over de hele levensduur

Meerdere studies over de jaren heen tonen aan dat elektrische voertuigen over hun hele levensduur, van productie tot afdanking, een kleinere koolstofvoetafdruk hebben dan benzineauto's. Dit komt door de efficiëntere werking van elektromotoren, het gebruik van hernieuwbare energie voor opladen en de mogelijkheid om EV-batterijen te recycleren.

De productie van batterijen voor elektrische auto's vereist wel energie en grondstoffen, wat een impact heeft op het milieu. Echter, de productietechnologieën worden voortdurend verbeterd en de impact van batterijproductie wordt gereduceerd door gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen. Bovendien kunnen EV-batterijen aan het einde van hun levensduur worden hergebruikt in energiesystemen of gerecycled voor de winning van waardevolle materialen

En ja, elektrische auto’s worden wel degelijk gerecycleerd. Hiervoor is in België zelfs een speciale fabriek van Febelauto. Hier worden 97,1% van oude auto’s gerecycleerd en krijgen ze een nieuw leven, ook elektrische wagens.

De productie van de EV batterij

De productie van lithium-ion batterijen, die het meest worden gebruikt in EV's, vereist de winning van grondstoffen zoals lithium, kobalt en nikkel. Deze mijnbouwactiviteiten hebben een milieu-impact, waaronder CO₂-uitstoot en waterverbruik. Een studie door het IVL Swedish Environmental Research Institute uit 2019 schat dat de productie van een lithium-ion batterij van 100 kWh ongeveer 61-106 kg equivalent per kWh uitstoot . Dit betekent dat de productie van deze batterij tussen de 6100 en 10.600 kg CO₂ uitstoot.

Bij de productie van traditionele verbrandingsmotorvoertuigen (ICE) komt echter ook een aanzienlijke hoeveelheid CO₂ vrij. Een studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature Sustainability in 2020 stelt dat de productie van een gemiddelde benzine- of dieselauto ongeveer 6000-8000 kg CO₂-equivalent uitstoot. Bij een EV hangt dit cijfer erg af van hoe de auto wordt geproduceerd. Als er tijdens de productie hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt, dan ligt dit cijfer een stuk lager. Voor een Tesla Model 3 batterij te produceren ligt de CO2 uitstoot tussen 3000 en 15.000 kg.

Hernieuwbare energie en technologische vooruitgang

Bovendien zijn er grote stappen gezet in de richting van schonere productieprocessen voor EV-batterijen. Veel fabrikanten, zoals Tesla en Volkswagen, investeren in groene energie en efficiëntere productiemethoden om de milieu-impact te minimaliseren. Tesla's Gigafactory in Nevada draait bijvoorbeeld grotendeels op hernieuwbare energiebronnen.

Een Australische start-up ‘Vulcan’ houdt zich bezig met groene lithium mijnen, hiermee wordt geothermische energie gebruikt voor lithiumwinning aan te drijven. Geothermische energie is aardwarmte, en dus energie die ontstaat door een temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en de warmte die diep in de aarde zit. Dit is dus een volledige natuurlijke manier van energieopwekking.

Elektrische auto's hebben de hoogste eco-score

Om de ecologische impact van auto's te evalueren, hanteert de Vlaamse overheid de 'eco-score'. Deze score geeft aan hoe milieuvriendelijk een voertuig is: hoe hoger de score, hoe minder schadelijk het voertuig is voor het milieu. Elektrische auto's scoren bijvoorbeeld bijzonder goed met een eco-score van 88, terwijl dieselauto's aanzienlijk lager scoren met een score van 69. Dit verschil benadrukt hoe veel milieuvriendelijker elektrische voertuigen zijn.

Je kan zelf de score van je auto bekijken op de website: https://ecoscore.be/

Tweedehands automarkt

Elektrische auto's kunnen wel 20 jaar meegaan, wat betekent dat er een grote kans is voor een goede tweedehandsmarkt. Het kopen van een tweedehands elektrische auto is een betaalbare manier om over te stappen naar elektrisch rijden. Bovendien wordt de impact op het milieu verminderd, omdat de uitstoot van de productie verspreid wordt over een langere tijd en meerdere eigenaren.

In België groeit de tweedehandsmarkt voor elektrische auto's snel. Het aantal tweedehands elektrische auto's de afgelopen jaren flink toegenomen. In de eerste helft van dit jaar zijn er 87,3 procent meer tweedehands elektrische auto's verkocht dan in dezelfde periode in 2023. Dit komt deels door de snelle adoptie van elektrische auto's en de steun van de overheid, zoals subsidies en belastingvoordelen voor zowel nieuwe als tweedehands EV's.

In België zijn websites zoals 2dehands.be en Autoscout24.be populair voor het kopen en verkopen van tweedehands elektrische auto's. Je kunt er modellen vinden zoals de Nissan Leaf, BMW i3 en Tesla Model S. Hierdoor wordt het aantrekkelijker om de overstap naar elektrisch rijden te maken zonder de hoge kosten van een nieuwe auto.

Overheidsstimulansen

De Belgische overheid erkent het belang van elektrische auto's in de strijd tegen klimaatverandering en heeft diverse maatregelen ingevoerd om de adoptie van EV’s te stimuleren. Deze stimulansen maken het voor consumenten en bedrijven aantrekkelijker om over te stappen naar elektrisch rijden.

Subsidies en Premies

België biedt aanzienlijke subsidies voor de aanschaf van elektrische voertuigen. In Vlaanderen kunnen particulieren een premie aanvragen voor de aankoop van een volledig elektrische auto. Deze premie kan oplopen tot €4.000, afhankelijk van de aankoopprijs van het voertuig.

Belastingvoordelen

Naast directe subsidies biedt de Belgische overheid ook diverse belastingvoordelen voor eigenaars van elektrische voertuigen:

• Verminderde Belasting op Inverkeerstelling (BIV): Voor elektrische voertuigen geldt in veel gevallen een gereduceerd tarief of zelfs een volledige vrijstelling van de BIV, wat een aanzienlijke besparing oplevert bij de registratie van een nieuwe auto.

• Lager voertuigbelasting: EV's profiteren van een lagere jaarlijkse verkeersbelasting in vergelijking met benzine- en dieselauto's. Dit belastingvoordeel blijft gedurende de hele levensduur van het voertuig van kracht, waardoor de totale eigendomskosten van een elektrische auto lager zijn.

Voordelen voor bedrijven

Bedrijven worden ook aangemoedigd om hun wagenpark te vergroenen met behulp van verschillende stimulansen:

• Fiscaal aftrekbaar: Elektrische bedrijfswagens zijn voor 100% fiscaal aftrekbaar, wat betekent dat de kosten voor de aankoop en het gebruik van elektrische voertuigen volledig kunnen worden afgetrokken van de belastingen. Dit geldt ook voor de installatie van laadpunten bij bedrijven.

Elektrische auto's bieden een schonere, duurzamere en aantrekkelijkere manier van vervoer. Met de voortdurende ontwikkeling van batterijtechnologieën en de uitbreiding van de oplaadinfrastructuur, zullen elektrische auto's steeds betaalbaarder en praktischer worden.

De overstap naar elektrisch rijden is een investering in onze planeet en onze toekomst.