De overstap naar elektrisch rijden is in volle gang. Met de ambitie van de Europese Unie om tegen 2035 enkel elektrische wagens op de markt te brengen, rijst de vraag: kan ons stroomnet dit aan?
Geen paniek, het antwoord is: Ja! Althans, mits we de energie slim verdelen en blijven investeren in slimme laadoplossingen en hernieuwbare energiebronnen. Ook moeten bestuurders bewust omgaan met de energie van hun elektrisch voertuig.
Slimme laadpalen zorgen voor een balans
Fluvius laat in 2021 weten dat de capaciteit van het Vlaamse net sterk genoeg is om tegen 2030 ongeveer 1 miljoen elektrische auto's op te laden (bron: HLN) Het is niet alleen belangrijk hoeveel energie er beschikbaar is, maar ook hoe deze energie slim verdeeld wordt. Fluvius werkt aan investeringsplannen om de capaciteit van het net te verhogen.
Uit onze berekeningen blijkt dat het Vlaamse distributienetwerk één miljoen elektrische wagens tegen 2030 aankan.
Een voordeel van elektrische voertuigen (EV's) is dat ze in communicatie staan met laadstations. Dit zorgt voor netbalancering; EV's kunnen flexibel opgeladen worden door middel van load balancing en peak shaving. Load balancing zorgt ervoor dat het beschikbare energievermogen gelijk wordt verdeeld over alle laadpalen op een laadplein of site. Het houdt rekening met verschillende factoren; zoals de elektriciteitscapaciteit, de laadsnelheid van de auto’s en het energieverbruik op dat moment. Hierdoor kunnen elektrische voertuigen tegelijk laden zonder kans op overbelasting van het net. Peak shaving houdt in dat slimme laadstations gebruik kunnen maken van overschotten aan groene stroom op het net, bijvoorbeeld afkomstig van wind- of zonne-energie, om de pieken in de stroomvraag te verminderen. Hiermee verlaag je ook de kost van het opladen.
Investeren in hernieuwbare energie
Er wordt geïnvesteerd in hernieuwbare energiebronnen door zowel de overheid als bedrijven zoals Engie. Deze bronnen produceren veel energie, maar zijn afhankelijk van weersomstandigheden. In de wintermaanden schijnt de zon minder en de wind verandert op willekeurige momenten van kracht. Dit betekent dat er sommige dagen te weinig energie zal worden opgewekt, die dan bijkomend moet worden aangevuld met kernenergie of gas. Maar op andere dagen wordt er juist te veel groene energie opgewekt! Deze overschotten moeten we kunnen opslaan en gebruiken wanneer we ze echt nodig hebben. En dus ook om onze elektrische auto’s op te laden.
Soorten hernieuwbare energiebronnen
Investeringen in groene energiebronnen zoals wind- en zonnekracht zijn dus cruciaal om in de toekomst elektriciteit te genereren voor EV's. In België gebruiken we verschillende soorten hernieuwbare energie zoals:
Windmolens: 1 windmolen verwerkt tot 6,5 miljoen kWh per jaar en in België staan momenteel 750 windmolens. Dit is al 4,8 miljard kWh op één jaar!
Zonnepanelen: veel Belgen zullen hun elektrische voertuig ook thuis opladen met zonnepanelen. Wij stonden in 2022 al op de vijfde plaats wereldwijd van aantal panelen per inwoner.
Waterkracht: Electrabel heeft 8 rivier- en stuwdamcentrales waarbij ze energie opwekken door de krachtige stroming van het water.
Bewust omgaan met energie
Wat ook belangrijk is aan de transitie naar elektrisch rijden, is mensen bewust te maken van zuinig en efficiënt omgaan met energie. Om ervoor te zorgen dat iedereen over voldoende elektriciteit zal kunnen beschikken, moet er dus op andere manieren worden omgegaan met het net. Eén van de maatregelen hierrond is het capaciteitstarief. Het capaciteitstarief houdt deels rekening met het piekverbruik.
Wanneer alle werkende mensen 's avonds thuiskomen en men meteen alle lichten aanzet, het inductie kookvuur gebruikt, de wasmachine aanzet en meteen ook de elektrische auto begint op te laden. Dit zorgt voor erg hoge pieken en zo'n massaal gebruik van het elektrisch net zal door het capaciteitstarief een pak minder worden.
Niet te frequent snelladen
Het is ook niet de bedoeling dat je frequent je EV oplaadt aan een DC-lader of ook snellader genoemd. Deze ultrasnelle laders staan vaak aan snelwegen, zodat mensen die bijvoorbeeld onderweg zijn op vakantie naar het buitenland sneller kunnen opladen. Maar voor dagelijks gebruik, is dit absoluut niet nodig. Een slim AC-toestel bezorgt genoeg stroom om de meeste elektrische auto's en plug-in hybrides in minder dan 8 uur op te laden.
Minder vaak je auto opladen
De gemiddelde Belg rijdt slechts 45 km per dag, wat betekent dat een EV niet dagelijks hoeft te worden opgeladen. Dit maakt de belasting van het stroomnet ook minder zwaar. We willen bestuurders aanmoedigen op het opladen van hun EV goed te plannen en niet elke dag de batterij tot 100% te laden wanneer dit niet nodig is. Het is best dat je de batterij van je elektrische auto steeds tussen 20 en 80% houdt; dit is niet alleen belangrijk voor het stroomnet. Dit houdt de EV-batterij ook gezonder, waardoor hij langer meegaat.
Het laadvermogen van nieuwe elektrische voertuigen verhoogt ook aan een sneltempo. Elke maand komt er wel een nieuwe EV met beter rijbereik en snellere oplaadfuncties op de markt. De nieuwste KIA EV9 is aan een 150 kW snellader in slechts 28 minuten volledig opgeladen. En dit zal in de toekomst alleen maar sneller kunnen!
Je huis van stroom voorzien via je EV
Wat de situatie nog haalbaarder maakt, is het concept van Vehicle-to-grid (V2G) of bidirectioneel laden. Kort uitgelegd, betekent dit dat jouw auto als een soort batterij werkt en hiermee je huis van energie voorziet. Een gemiddelde elektrische auto heeft ongeveer 50 kW in de batterij zitten. Een gemiddeld huishouden gebruikt slechts 9,59 kWh per dag! Het is dus haalbaar om de energie van je EV te gebruiken om bijvoorbeeld je oven op te warmen, of de tv te laten spelen. Zo kan het elektriciteitsnet zich beter balanceren en verdelen als er schommelingen zijn, door bijvoorbeeld een periode waarin er minder windenergie werd opgewekt of in de winter wanneer er minder zonne-energie opgewekt wordt.
Dit is handig in het dagelijks leven maar ook bij onvoorziene situaties zoals natuurrampen, energiestoringen, black-outs. Je gebruikt de energie die in de batterij van je EV zit opgeslagen om zo rechtstreeks je huis en elektronische apparaten van elektriciteit te voorzien. Deze technologie is nog in ontwikkeling, maar er zijn al EV-modellen die deze functie aanbieden zoals de Polestar 3 en de Volvo EX90. En in andere werelddelen zoals Amerika zijn er zelfs al wetten die V2G verplicht maken bij nieuwe auto’s.
De toekomst van elektrisch rijden
De transitie naar elektrisch rijden gaat op een geleidelijke manier waardoor de overheid, de industrie en energiebedrijven genoeg tijd hebben om te investeren in nieuwe technologieën en manier om genoeg stroom op het net te hebben. We zullen niet allemaal van de ene op de andere dag met een elektrische auto rondrijden en op hetzelfde exacte tijdstip opladen. Het is dus zeker dat we tegen 2035 genoeg stroom zullen hebben om EV’s op te laden.